#Afrika Borwa #agriculture #foodsecurity #innovation #hybridtruepotatoseeds #conservationagriculture#smallholderfarmers #sustainability
Lilemong tsa morao tjena, Afrika Boroa e bone tsoelo-pele e kholo ea theknoloji ea temo le mekhoa e reretsoeng ho ntlafatsa tlhahiso, botsitso le tšireletso ea lijo. Tlhahiso e 'ngoe e ntseng e eketseha ke theknoloji ea Hybrid True Potato Seed (HTPS), e nang le monyetla o moholo oa ho fetola temo ea litapole sebakeng sena.
Ka tloaelo, litapole li phatlalatsoa ho tsoa ho li-tubers tsa peo, empa theknoloji ea HTPS e fana ka melemo e mengata, ho kenyelletsa ho hanyetsa mafu, ho hlahisa chai e ngata le litlhoko tse fokotsehileng tsa polokelo. Liteko tsa mefuta ea HTPS li bonts'itse keketseho ea lihlahisoa tse fihlang ho 20% ha li bapisoa le li-tubers tse tloaelehileng tsa peo, ho latela lintlha tsa morao-rao tse tsoang ho Agricultural Research Council (ARC) ea Afrika Boroa.
Ho feta moo, theknoloji ea HTPS e emela tharollo e sebetsang bothateng ba ho fumaneha ha peo, haholo-holo ho lihoai tse nyenyane tse atisang ho tobana le phihlello e fokolang ea litapole tsa peo ea boleng. Ka ho fana ka mefuta e meng e sebetsang hantle le e theko e tlase ho feta li-tubers tsa peo tsa setso, HTPS e ka matlafatsa balemi ba banyenyane. lihoai, ho eketsa tlhahiso ea bona le ho kenya letsoho ho sireletseheng ha lijo ka kakaretso naheng.
Ntle le lintlafatso tsa theknoloji tse kang HTPS, ho amoheloa ha mekhoa ea temo ea paballo ho ntse ho tsoela pele ka matla Afrika Boroa. Temo e baballang e totobatsa tšitiso e fokolang ea mobu, ho koaheloa ha mobu ka ho sa feleng, le ho fapanyetsana lijalo ho ntlafatsa bophelo bo botle ba mobu, ho boloka metsi, le chai ea lijalo ha ho ntse ho fokotsa litlamorao tsa tikoloho.
Liphuputso tse entsoeng ke Mokhatlo oa Lijo le Temo (FAO) li totobatsa melemo ea temo e baballang, e bonts'a hore e ka baka keketseho e kholo ea chai, tšebeliso e ntle ea metsi le ho nona ha mobu ha nako e ntse e ea. Ka ho khothaletsa mekhoa ea temo ea moshoelella le ho fokotsa litlamorao tsa phetoho ea maemo a leholimo, temo e baballang e bapala karolo ea bohlokoa ho netefatsa polokeho ea lijo ea nako e telele le ts'ireletso ea tikoloho Afrika Boroa.
Lekala la temo la Afrika Boroa le ntse le kena nakong ea phetoho, e susumetsoang ke boqapi ba theknoloji le mekhoa ea moshoelella. Ho tloha ho thekenoloji ea 'nete ea peo ea litapole ho ea ho temo ea paballo, tsoelo-pele ena ha e ntlafatse tlhahiso le botsitso feela, empa hape e rala motheo oa bokamoso bo bolokehileng le bo tsitsitseng ba lijo bakeng sa sechaba.