#BiotechPotato #LateBlight #PotatoFarming #AgriculturalInnovation #KenyanAgriculture #CropDiseaseResistance #GlobalBiotechPotatoPartnership #SustainableFarming #FoodSecurity #Biosafety #AgricultureResearch
Lihlabeng tsa Kenya, moo litapole e leng lijo tsa bohlokoa le sejalo sa chelete, sehlopha sa bafuputsi ba tsoang linaheng tse ling le ba naha se ntse se tsoela pele ho sebetsana le phephetso e ntseng e tsoela pele ea lefu la blight. Dr. Catherine Taracha, Mofuputsi ea ka Sehloohong oa morero oa Mokhatlo oa Kenya Agricultural and Livestock Research Organization (KALRO), o totobatsa ho teba ha taba ena, ka 30 ho isa ho 60% ea lijalo tsa selemo le selemo tsa litapole tse lahlehetsoeng ke lefu la morao-rao.
Liteko tse ntseng li tsoela pele tsa Confined Field Trials (CFTs) Muguga, Njabini le Molo li ikemiselitse ho hlahloba mefuta e mene ea litapole e fetotsoeng ka liphatsa tsa lefutso. Lintlha tse bokelletsoeng ho tsoa litekong tsena li tla supa mefuta e tsoelang pele ho Liteko tsa Ts'ebetso ea Naha (NPTs), mohato oa bohlokoa oa ho tlisa mefuta ea morao-rao e hanyetsanang le sebola. lihoai.
Tlhokomelo ea morao-rao ea kokoana-hloko e ntse e le phephetso e kholo ho lihoai tse nyenyane, tseo hangata li sebelisang ho fafatsa chefo e bolaeang likokoanyana khafetsa—ho fihla ho makhetlo a 20 ka sehla—ho sireletsa lijalo tsa bona. Dr. Taracha o hatisa karolo ea mefuta ea biotech taolong e nepahetseng ea mafu, haholo-holo ho lihoai tse hlokang lisebelisoa.
National Biosafety Authority (NBA) e amohetse li-CFTs, e lumella bafuputsi ho etsa liteko ka linako tse tharo tsa selemo ho bokella lintlha tse felletseng. Erick Korir, ofisiri e ka sehloohong ea polokeho ea lihloliloeng ho NBA, o totobatsa bohlokoa ba mekhoa e thata ea ts'ireletso ea lihloliloeng, ha ho nahanoa ka mofuta oa lijalo o fetotsoeng.
Kholiso e ka bang teng ea mefuta ea litapole ea biotech ho lihoai e fana ka tšepo bakeng sa phetoho ea phetoho temong ea litapole. Leqhubu la bobeli la Multi-Location CFTs (ML-CFTs) le senola sephetho se ts'episang, 'me litapole tsa biotech li bonts'a chai e phahameng le ho hanyetsa ho bola ha morao ntle le tlhoko ea li-spray tsa lik'hemik'hale.
Morero oa Feed the Future Global Biotech Potato Partnership, o akaretsang Kenya, Nigeria, Bangladesh, Indonesia, le lichaba tse ling, ke boiteko ba tšebelisano bo etelletsoeng pele ke Univesithi ea Naha ea Michigan. Likamano le mekhatlo e kang International Potato Center (CIP), KALRO, le AATF li totobatsa bohlokoa ba mosebetsi ona lefatšeng ka bophara.
Khatelo-pele e entsoeng morerong oa Kenya oa litapole tsa biotech e bontša katleho e ka bang teng ntoeng khahlanong le sesomo sa morao-rao, se fanang ka bokamoso bo khanyang ba temo ea litapole. Tebello ea ho fa lihoai mefuta ea morao-rao e manganga lekokong nakong ea lilemo tse peli e ne e ke ke ea ntlafatsa kotulo feela empa hape e tla kenya letsoho ho sireletseheng ha lijo le pheliso ea bofuma sebakeng seo.